Publications Repository - Gdańsk University of Technology

Architektura jest zjawiskiem uniwersalnym i stanowi niezależną dziedzinę kulturotwórczą. Dlatego jako architekt chciałabym zabrać głos w dyskusji o tożsamości miejsca, które właściwie formowane jest nośnikiem określonych wartości i współdecyduje o zaistnieniu tożsamości z miejscem. W epoce wszechobecnej bezrefleksyjnej konsumpcji i powszechnego unikania słowa pisanego obiekty należące do kultury materialnej, jaką współtworzy architektura, stają się istotnymi nośnikami przekazu idei i określonych treści. Przynależność do miejsca ma swój wyraz w świadomie projektowanych formach przestrzennych. O ile obecność obiektów architektonicznych w przestrzeni jest oczywistą koniecznością, o tyle ich rola jako środków przekazu może nie być tak czytelna. Należy uzmysłowić sobie fakt multispektralnego oddziaływania obiektów architektonicznych na człowieka, przekazywanych przez nie treści, komunikatów, w tym, będących ich szczególnym rodzajem, nastrojów. Poczucie tożsamości rozumiane jako pełna identyfikacja, połączona z poczuciem bezpieczeństwa pochodzącym z silnego przeświadczenia o przynależności, może być warunkowane formami obiektów archiektonicznych. Ich znaczeniowa dostępność wynika z zawartych w formach i wzorach wciąż czytelnych archetypów znaczeń, jednocześnie odczuwalnych i zrozumiałych dla współczesnych odbiorców. Najbardziej oczywiste archetypy odnoszą się do schronienia. Jego forma, pierwotnie determinowana funkcją, informowała mieszkańców o bezpieczeństwie. Wizualne wpisanie obiektów skonstruowanych przez człowieka w ich naturalne otoczenie przyrodnicze stanowi znak zamieszkania, obrazuje miejsce przynależności i pozwala przechowywać te ślady i znaki w pamięci jako wyobrażeniową reprezentację miejsca pochodzenia i przebywania. Współcześnie schronienie nie konotuje jedynie prostych form, ale często do archetypów się odnosi. Wraz z rozwojem kultury, Obecnie dochodzi nawet do całkowitego zerwania z pierwotnym skojarzeniem schronienia na rzecz poszukiwania własnego, indywidualnego miejsca, które drogą dalekich skojarzeń i nieoczywistych wyborów łączy dany obiekt z jego mieszkańcem. Szczególnie może też być interpretowany zbiór elementów przestrzennych i dekoracyjnych pozwalających na utożsamienie się z miejscem. W takiej pogmatwanej niejednorodności wyborów, łatwo można zagubić prawdziwy sens harmonii przebywania fizycznego i psychicznego gwarantujących spokój bycia u siebie.

Authors

• dr inż. arch. Agnieszka Kurkowska link open in new tab