Publications Repository - Gdańsk University of Technology

On Earth as in Universe Ślady zostawione na podobraziu przygotowanym własnoręcznie przez Kazimierza Ostrowskiego. Kilka pociągnięć pędzlem ciemną farbą na odwrocie płótna, tu i ówdzie przyklejone włosy do powierzchni gruntu, kurz nagromadzony przez lata - słowem każdy element artefaktu, który trafił do mnie, był kapsułą czasu sprzed około pięćdziesięciu lat. Jedyne co mogłem zrobić, to wpisać drobiny obecności Kazimierza Ostrowskiego w strukturę malowanego obrazu. Odnosząc się luźno do twórczości Kacha użyłem dwóch przetworzonych wzorów opracowanych przez Rogera Penrose'a. Ich bazą są symetrie pięcioosiowe wynikające ze złotego podziału. Zarówno na Ziemi jak i w Kosmosie panuje matematyczny porządek, choć na co dzień tego nie dostrzegamy. Na początku XVII wieku mówił o tym Johanes Kepler w Harmonices Mundi twierdząc, że geometryczne obiekty są modelami całego świata. Ówczesne obserwacje i wnioski Keplera potwierdzają współczesne badania, według których gdy weźmiemy dwie planety z Układu Słonecznego, połączymy ich pozycje linią i będziemy na bieżąco monitorować ich wzajemne położenie, to naszym oczom ukażą się wzory o określonych regularnych kształtach. Na lewym marginesie obrazu umieściłem nawiązanie do symetrii występujących w różnych liściach. W górnym lewym rogu kompozycji znajduje się ponadto detal zaprzeczony z jednego obrazów Hilmy af Klint z cyklu zatytułowanego Ewolucja. Artystka była przekonana, że przemianę napędza zasada polaryzacji występująca w różnych formach, takich jak światło i ciemność, dobro i zło, mężczyzna i kobieta. Jej symboliczne, czy wręcz mistyczne malarstwo jest mi szczególnie bliskie. Znajduję też pewne konotacje pomiędzy dokonaniami Hilmy af Klint i Kazimierza Ostrowskiego - choć jego twórczość miała bardziej charakter alegoryczny. Malarstwo Kazimierza Ostrowskiego w moim przekonaniu spajało i monumentalizowało to, czego doświadczamy na Ziemi z tym co dzieje się we Wszechświecie. Nie opierało się ono wprawdzie na rygorystycznej geometrii, ale rządził nim intuicyjny zmysł porządku, wyczucie równowagi i harmonii. Kachu podobnie jak Lèger „dbał o płaszczyznę” a „kompozycja musiała mieć równowagę od brzegu do brzegu” . Krzysztof Wróblewski Gdańsk, 2022

Authors

• prof. dr art. mal. Krzysztof Wróblewski link open in new tab