Pokaż publikacje z roku
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2025
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2024
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2023
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2022
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2021
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2020
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2019
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2018
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2017
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2016
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2015
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2014
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2013
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2012
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2011
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2010
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2009
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2008
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2007
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2006
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2005
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2004
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2003
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2002
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2001
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 2000
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 1999
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 1998
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 1988
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 1987
-
Pokaż wszystkie publikacje z roku 1980
Publikacje z roku 2023
Pokaż wszystkie-
Numerical and Clinical Analysis of an Eyeball Injuries under Direc Impact
- Mateusz Koberda
- Andrzej Skorek
- Paweł Kłosowski
- Marcin Zmuda Trzebiatowski
- Krzysztof Żerdzicki
- Paweł Lemski
- Urszula Stodolska-Koberda
Objectives: The objective of this study was to develop a numerical model of the eyeball and orbit to simulate a blunt injury to the eyeball leading to its rupture, as well as to conduct a comparative analysis of the results obtained using the finite element method against the clinical material concerning patients who had suffered an eyeball rupture due to a blunt force trauma. Material and Methods: Using available sclera biometric and strength data, a numerical model of the eyeball, the orbital contents, and the bony walls were developed from the ground up. Then, 8 different blunt force injury scenarios were simulated. The results of numerical analyses made it possible to identify possible locations and configurations of scleral rupture. The obtained results were compared against the clinical picture of patients hospitalized at the Department of Ophtalmology, Medical University of Gdańsk in 2010–2016 due to isolated blunt force trauma to the eyeball. Results: It has been demonstrated that the extent of damage observed on the numerical model that indicated a possible location of eyeball rupture did not differ from the clinically observed configurations of the scleral injuries. It has been found that the direction of the impact applied determines the location of eyeball rupture. Most often the rupture occurs at the point opposite to the clock-hour/positions of the impact application. The eyeball rupture occurs in the first 7–8 ms after the contact with the striking rigid object. It has been established that the injuries most often affected the upper sectors of the eyeball. Men are definitely more likely to sustain such injuries. Eyeball ruptures lead to significant impairment of visual acuity. Conclusions: This study may contribute to a better understanding of injury mechanisms and better treatment planning. It may also contribute to the development of eyeball protection methods for employees exposed to ocular injuries.
-
Numerical and experimental investigation of guided ultrasonic wave propagation in non-uniform plates with structural phase variations
- Beata Zima
- Jochen Moll
The article presents the results of numerical and experimental investigations of guided wave propagation in aluminum plates with variable thickness. The shapes of plate surfaces have been specially designed and manufactured using a CNC milling machine. The shapes of the plates were defined by sinusoidal functions varying in phase shift, which forced the changes in thickness variability alongside the propagation path. The main aim of the study is to analyze the wave propagation characteristics caused by non-uniform thickness. In the first step, the influence of thickness variability on the time course of propagating waves has been analyzed theoretically. The study proves that the wave propagation signals can be determined based on knowledge about the statistical description of the specimen geometry. The histograms of thickness distribution together with the a priori knowledge of the dispersion curves were used to develop an iterative procedure assuming that the signal from the previous step becomes the excitation in the next step. Such an approach allowed for taking into account the complex geometry of the plate and rejecting the assumption about the constant average thickness alongside the propagation path. In consequence, it was possible to predict correctly the signal time course, as well as the time of flight and number of propagating wave modes in specimens with variable thickness. It is demonstrated that theoretical signals predicted in this way coincide well with numerical and experimental results. Moreover, the novel procedure allowed for the correct prediction of the occurrence of higher-order modes.
-
Numerical and quantitative analysis of HIV/AIDS model with modified Atangana-Baleanu in Caputo sense derivative
- Muhammad Farman
- Saba Jamil
- Muhammad Riaz
- Muhammad Azeem
- Muhammad Umer Saleem
Fractional calculus plays an important role in the development of control strategies, the study of the dynamical transmission of diseases, and some other real-life problems nowadays. The time-fractional HIV/AIDS model is examined using a novel method in this paper. Based on the Atangana-concept Baleanu’s of a derivative in the Caputo sense, the current modified fractional derivative operator uses singular and non-local kernels. This new modified fractional operator is given a numerical approximation and applied to the HIV/AIDS model. In the presence of this novel operator, we present some significant analysis for the HIV/AIDS epidemic model. The uniqueness and stability criteria of the model have been demonstrated using the Picard successive approxima- tion approach and Banach’s fixed point theory. The Laplace Adomian decomposition method (LADM) was used to obtain the numerical solution for the modified Atangana-Baleanu Caputo derivative model. The convergence analysis is verified for the proposed scheme. Finally, numerical results and simulations are derived with the proposed scheme for HIV/AIDS model. On the dynam- ics of HIV/AIDS transmission, the effects of many biological parameters are examined
-
Numerical model of human head phantom to ensure dosimetry of dose components for boron neutron capture therapy
- Edyta Michaś
- Katarzyna Tymińska
- Michał A Gryzińaki
- Janusz Kocik Janusz
- Ryszard Barczyński
Extremely important aspects of the boron neutron capture therapy are, first of all, administering to the patient a boron compound that selectively reaches the neoplastic cells, and in the second step, the verification of the irradiation process. This paper focuses on the latter aspect, which is the detailed dosimetry of the processes occurring after the reaction of thermal neutrons with the boron-10 isotope. The results of computer simulations with the use of a new type of human head phantom filled with a polymer dosimetric gel will be presented in this article.
-
Numerical modeling of quantum dynamical processes
- Jan Kozicki
In this dissertation I present a high-precision (15, 18 or 33 decimal places) C++ implementation of quantum dynamics time propagation algorithms for both time-independent and time-dependent Hamiltonian with an inhomogeneous source term. Moreover I present an extension of both algorithms for time propagation to handle arbitrary number of coupled electronic levels. I have performed a careful validation of these implementations comparing my results with numerous reference results such as: a forced harmonic oscillator with an inhomogeneous source term or an atom in an intense laser field. Next, I apply these new algorithms to calculate the rovibrational predissociation in the KLi molecule and compare it with experiment. In doing so I have shown that the KLi quasi-bound state decays exponentially in time and I have described a robust method to calculating the widths of quasi-bound vibrational levels. Also I have calculated the decay in the NaRb dimer using three coupled electronic states. I have performed a fit of this decay to a modified power-law and I have shown that this fit is better than a fit to the exponential decay. I hope that those results are of considerable relevance to the design of experiments.
-
Numerical simulation of temperature distribution of heat flow on reservoir tanks connected in a series
- Kazeem Falade Iyanda
- Hadi Rezazadeh
- Mustafa Inc
- Ali Akgül
- Mujitaba Ibrahim Bshiru
- Muhammad Bilal Hafeez
- Marek Krawczuk
The flow of temperature distribution through a medium in thermodynamic studies plays an important role in understanding physical phenomena in chemical science and petroleum engineering, while temperature distribution indicates the degree of reaction that must be undergone to obtain the final product. Therefore, this paper aims to present and apply the exponential matrix algorithm (EMA), differential transformation algorithm (DTA), and Runge-Kutta (RK5) to simulate the temperature distribution in five heating tanks in series. successive preheating of multicomponent oil solutions. A mathematical model of the energy balance equations of the reservoir is considered. Two computer experiments were performed to test and investigate the relationship between two constant parameters appearing in the model. Numerical simulation of saturated steam temperature of 500 °C and 1000 °C used to heat the tanks and initial temperature of the first tank feed oil are considered. The fluids in the reservoirs were considered homogeneous throughout the experiment and changes in the cell configuration at two constant parameters were presented in the 2D plot control with the use of the MAPLE 18 software package. The study revealed the nature of the temperature distribution that the higher temperature distribution is obtained when heat is transferred from the first tank to the fifth tank and the reverse reaction occurs in all five reservoirs when ψ = 0.0025 and ω = 0.0025 respectively. Numerical results obtained are prototypes of oil temperature distribution performed under laboratory conditions in a thermodynamic experiment.
-
O pomorskich widmach. Dodatkowy głos w dyskusji z 2021 r.
- Zbigniew Cywiński
O pomorskich widmach. Dodatkowy głos w dyskusji z 2021 r.
-
O07 Filaggrin insufficiency renders keratinocyte-derived small extracellular vesicles capable of affecting CD1a-mediated T-cell responses and promoting allergic inflammation
- Adrian Kobiela
- Weronika Hewelt-Belka
- Joanna Frackowiak
- Natalia Kordulewska
- Lilit Hovhannisyan
- Aleksandra Bogucka
- Rachel Etherington
- Artur Pirog
- Irena Dapic
- Susanne Gabrielsson
- Sara Brown
- Graham Ogg
- Danuta Gutowska-Owsiak
The association between FLG loss-of-function mutations and the development of atopic dermatitis (AD) indicates that filaggrin is critical to skin barrier function; the mutations are also linked to additional allergic manifestations, but it is unknown how the skin may influence inflammation in distant tissues. Here we investigated the impact of filaggrin insufficiency on keratinocyte-derived exosome-enriched small extracellular vesicles (sEVs) and found that those secreted by filaggrin-knockdown cells are extensively remodelled as a consequence of the abnormal keratinocyte differentiation process. The altered sEV lipidome changes the sEV capacity to promote T-cell responses by direct effect on self-lipid neoantigen generation, modulating the content of permissive (stimulatory) and nonpermissive (inhibitory) CD1a ligands released from the sEV membranes by phospholipase A2. Presentation of those lipids to T cells results in the redirection from a type 1 to a type 2 response. We found that the aberrant sEV lipid composition mirrors a generalized remodelling of cellular lipids resulting from dysregulated expression of multiple enzymes of lipid metabolic pathways, observed both in filaggrin knockdown keratinocytes in vitro and in the skin of patients with AD. Hence, filaggrin insufficiency background renders keratinocytes capable of supplying CD1a ligands which are capable of impeding both homeostasis-promoting and protective antimicrobial responses, enhancing type 2 T-cell activation to perpetuate inflammation in AD skin. sEV transfer by systemic circulation may promote similar effects in distant tissues.
-
Ocena przekształceń piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim z przełomu XIX–XX wieku pod wpływem termomodernizacji na przykładzie gminy Puck, woj. pomorskie.
- Magdalena Szarejko
- Anna Górka
Ceglane budynki mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku, które stanowiły charakterystyczny element krajobrazu wsi pomorskiej, obecnie powszechnie poddawane są modernizacji w celu poprawy warunków cieplnych. Przedmiotem badania jest stan zachowania najmłodszego, historycznego typu domuw zagrodzie chłopskiej na Kaszubach – piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim. Badanie przeprowadzono na obszarze gminy Puck. Zidentyfikowano i opisano 42 obiekty w 16 miejscowościach. Ponadto zaproponowano metodę klasyfikacji i oceny zmian architektonicznych pod wpływem termomodernizacji. Rezultaty potwierdziły znaczną skalę przekształceń: zaledwie dwa obiekty zachowały się bez zmian, podczas gdy 67% jest częściowo lub znacznie przekształconych. Uzyskane wyniki dowodzą trwałości wiejskich, historycznych budynków ceglanych oraz potrzeby poszukiwania i popularyzacji rozwiązań termomodernizacyjnych spełniających warunki ich ochrony
-
OCENA WŁAŚCIWOŚCI STALI STOSOWANEJ W STARYCH OBIEKTACH KOLEJOWYCH
- Andrzej Ambroziak
- Maciej Malinowski
The scope of the paper is to give an introduction to the assessment subject matter of steel properties used in old railway bridges. The mechanical and chemical properties of construction steel extracted from old steel bridges are generally investigated by tensile tests, impact tests through the Charpy pendulum impact V-notch, and an optical emission spectrometer. Besides descriptions of the tests, the chosen chemical and mechanical properties of old steels are also given. The paper begins with a wide survey of literature carried out on the investigation of railway bridge and bridge engineering subject matter. This paper can provide scientists, engineers, and designers with an introduction to the assessment of the mechanical and chemical steel properties used in old railway bridges.
-
Ocena wpływu dawki DME na wybrane wskaźniki procesu spalania w dwupaliwowym silniku o zapłonie samoczynnym
- Denys Stepanenko
Przedmiotem rozprawy jest analiza wpływu różnej ilości odparowanego DME wprowadzonego do kolektora dolotowego na wybrane wskaźniki spalania DME/ON dla wielu punktów pracy, turbodoładowanego silnika o zapłonie samoczynnym. Jako punkty pracy silnika, wybrano punkty najbardziej reprezentujące cykl jazdy WLTP dla samochodu Volkswagen Golf IV. Analizę procesu współspalania przeprowadzono z wykorzystaniem danych pomiarowych, uzyskanych podczas badań silnika spalinowego na hydraulicznej hamowni silnikowej. W pierwszej części pracy omówione zostały wiadomości wstępne i pojęcia podstawowe o silnikach spalinowych oraz sposoby stosowania DME jako paliwa alternatywnego. Następnie omówiono metodę kalibracji dwupaliwowej jednostki sterującej do możliwości zasilania i pracy konwencjonalnego silnika ZS w trybie dwupaliwowym. Kolejna część pracy przedstawia metodę przeprowadzenia badań eksperymentalnych wraz z opisem dokonanych zmian w konstrukcji silnika do możliwości zasilania dwupaliwowego. Do wyznaczenia punktów pracy silnika na podstawie przebiegu prędkości pojazdu w funkcji czasu, została zaproponowana metoda tzw. ‘wstecznego obliczenia’ realizowana za pomocą wzdłużnej dynamiki pojazdu i grupowania metodą gęstości czasowej. Jako pomocne narzędzie analizy procesów zachodzących wewnątrz cylindra podczas spalania opracowano zerowymiarowy numeryczny model w komercyjnym programie Wave firmy Ricardo. Kalibracja modelu numerycznego została omówiona w odpowiedniej części pracy. W ostatnim rozdziale zaprezentowano wyniki obszernych badań poświęconych ocenie wpływu różnych współczynników substytucji od 0% DME do ~30% DME w mieszance paliwowej na charakter procesu spalania i emisyjność dwupaliwowego silnika ZS. Ostatnim etapem niniejszej rozprawy jest statystyczna analiza zmienności (ANOVA) poprzez ocenę poziomu istotności wpływu różnych stosunków substytucji (czynnika) na wybrane wskaźniki spalania. Następnie, zastosowano analizę przebiegu funkcji regresji w celu określenia wpływu czynnika na obserwowane parametry.
-
Ocena wpływu drgań komunikacyjnych na budynki za pomocą maszynowego uczenia
- Anna Jakubczyk-Gałczyńska
Drgania komunikacyjne mogą powodować spękania tynków, zarysowania a nawet zawalenie się budynku. Pomiary na rzeczywistych obiektach są pracochłonne i kosztowne, a nie zawsze uzasadnione. Celem jest utworzenie modelu, dzięki któremu można przewidzieć zagrożenie szkodliwego oddziaływania drgań komunikacyjnych na budynek. Po przeprowadzeniu własnych badań pomiarowych oraz analizie literatury utworzono model oparty na Maszynach Wektorów Wspierających, uwzględniając następujące czynniki: stan budynku, odległość budynku od krawędzi drogi, absorpcję gruntu, typ nawierzchni, stan nawierzchni oraz rodzaj pojazdu. Wyniki analiz pokazują, iż uczenie maszynowe jest obiecującym narzędziem w prognozowaniu wpływu drgań komunikacyjnych na budynki odznaczając się dużą wiarygodnością, nawet ponad 84%.
-
Ocena wpływu pokarmowych kwasów nukleinowych i ich komponentów na replikacyjną i naprawczą syntezę DNA w modelach komórek ludzkiego układu pokarmowego
- Zuzanna Koziara
Kwasy nukleinowe, do których należą DNA i RNA, są podstawowymi elementami każdej komórki niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pomimo, że cząsteczki te stanowią również nieodłączne składniki produktów żywnościowych spożywanych przez człowieka, to badania na temat ich zawartości w żywności oraz wartości odżywczej są ograniczone. Wyniki uzyskane w niniejszej pracy doktorskiej pokazały istotne różnice w ilości, wielkości i rozmieszczeniu jąder komórkowych, a także stopniu fragmentacji DNA w produktach żywnościowych. Wyizolowane z badanych produktów kwasy nukleinowe oraz pojedyncze nukleozydy miały wpływ na pobudzenie wzrostu komórek ludzkiego układu pokarmowego w obecności inhibitora syntezy replikacyjnej DNA, czego nie zaobserwowano w warunkach niezaburzonego procesu syntezy. Dodatek badanych związków nie wpłynął na zmniejszenie fragmentacji DNA komórek HT29 wywołanej H2O2 w obecności kofeiny. Uzyskane wyniki potwierdziły, że komórki układu pokarmowego są w stanie korzystać z egzogennych, pochodzących z żywności kwasów nukleinowych oraz ich prekursorów, tym samym wskazując na celowość uznania ich za odżywczy składnik żywności.
-
Ocena wpływu wybranych parametrów materiałowych i technologicznych dybli na zachowanie nawierzchni z betonu cementowego
- Maksymilian Łazarowicz
- Jacek Krzemiński
- Piotr Jaskuła
W ostatnich 10 latach zauważono znaczny wzrost zastosowania nawierzchni z betonu cementowego w krajowej sieci dróg szybkiego ruchu. Wiodące wśród nawierzchni z betonu cementowego są nawierzchnie dyblowane i kotwione. Cechą charakterystyczną tego rozwiązania jest podzielenie jednorodnej nawierzchni na szereg płyt poprzez wykonanie poprzecznych i podłużnych szczelin dylatacyjnych. Ich zadaniem jest zapobiegnięcie powstawaniu losowych spękań skurczowych. Wbudowanie dybli i kotew zwiększa możliwość przenoszenia obciążenia drogowego określanego miarą współpracy płyt, a także zapewnia im swobodny ruch spowodowany obciążeniem termicznym. Prawidłowa praca dybli zależy od sposobu ich osadzenia, materiału, z jakiego zostały wykonane, czy parametrów geometrycznych jak długość, średnica czy kształt przekroju. W artykule dokonano przeglądu literaturowego mającego na celu określenie wpływu parametrów dybli na zachowanie się nawierzchni z betonu cementowego.
-
Ocena wpływu zastosowania techniki strugowej na wydajność energetyczną modułów BIPV/T chłodzonych powietrzem
- Jan Wajs
- Jakub Łukasik
Praca ma charakter analizy numerycznej i dotyczy problematyki chłodzenia hybrydowych modułów fotowoltaicznych dedykowanych układom Building-Integrated Photovlotaic/Thermal (BIPV/T). Uwagę skupiono na powietrznym systemie chłodzenia dachówki fotowoltaicznej, rozważając technikę strugową, w której intensyfikację wymiany ciepła zapewniają strugi płynu uderzające w przegrodę wymiany ciepła. Przeprowadzono szereg symulacji numerycznych w celu oceny wpływu odległości czoła dyszy od powierzchni absorbera na wartości współczynników przejmowania ciepła i liczb Nusselta podczas chłodzenia dachówki. Otrzymane rezultaty wskazują na wysoką skuteczność zastosowanej techniki, a najlepszy efekt uzyskano dla przypadku, w którym względna odległość dyszy od przegrody odniesiona do średnicy dyszy wynosi 1. Dla przywołanej konfiguracji, uzyskano ponad 4-krotny wzrost wartości współczynnika przejmowania ciepła względem referencyjnego wariantu chłodzenia dachówki, w którym powietrze swobodnie przepływa kanałem prostym, omywając tylną ścianę absorbera.
-
Ochrona brzegów morskich - przegląd metod stosowanych w Polsce
- Anita Byjoś
- Paweł Więcławski
W celu minimalizacji negatywnego wpływu procesów erozyjnych, w zależności od lokalizacji i intensywności działania czynników niszczących na brzeg morski, dobierane są odpowiednio metody wzmacniania i ochrony plaż. W artykule przedstawiono metody stosowane w Polsce od najmniej wpływającej na środowisko refulacji poprzez nasadzenia, do wznoszonych konstrukcji takich jak ostrogi, progi podwodne i falochrony. Uwzględniono zrealizowane dotychczas projekty, ze wskazaniem na ich lokalizację, technologię wykonania i użyte materiały. Przedstawiono schematy projektowe stosowanych metod oraz rzeczywiste efekty po ich sfinalizowaniu.
-
Ochrona przeciwporażeniowa w sieciach i instalacjach niskiego napięcia
- Stanisław Czapp
Użytkowanie sieci i instalacji elektroenergetycznych jest związane z wieloma zagrożeniami, a jednym z nich jest zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym. Obowiązkiem osób projektujących te sieci i instalacje, a także osób odpowiedzialnych za ich eksploatację jest zastosowanie środków zapewniających skuteczną ochronę przeciwporażeniową. Wymagania ochrony przeciwporażeniowej są nadrzędne w stosunku do innych wymagań technicznych, a także wymagań środowiskowych. Książka przedstawia w sposób zwięzły i przystępny istotę, zasady projektowania i sprawdzania ochrony przeciwporażeniowej w sieciach i instalacjach niskiego napięcia. Opisano skutki przepływu przez człowieka prądu stałego, prądu przemiennego, również mającego podwyższoną częstotliwość, a także prądu odkształconego zawierającego wiele wyższych harmonicznych, które występują w powszechnie stosowanych obwodach z przekształtnikami energoelektronicznymi. Wyszczególniono i objaśniono środki ochrony przeciwporażeniowej podstawowej, ochrony przy uszkodzeniu oraz ochrony uzupełniającej. Omówiono specyfikę ochrony przeciwporażeniowej w wybranych instalacjach specjalnych, tzn. w pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub prysznic, na placach budowy i robót rozbiórkowych, w gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych, instalacjach z fotowoltaicznymi źródłami energii, instalacjach ładowania pojazdów elektrycznych, a także rzadko opisywanych instalacjach niskiego napięcia w strefie oddziaływania sieci trakcyjnej DC 3 kV. Scharakteryzowano zabezpieczenia stosowane w sieciach i instalacjach niskiego napięcia, w szczególności wyłączniki różnicowoprądowe, a także komplementarne do nich zabezpieczenia od skutków zwarć łukowych. Zaprezentowano problematykę projektowania uziemień w stacjach elektroenergetycznych SN/nn. Podano też najważniejsze terminy i definicje związane z ochroną przeciwporażeniową.
-
Od odpadów rolniczych do wysokowydajnego sorbentu. Węgiel aktywny pochodzący z łupin orzechów laskowych do oczyszczania wody i ścieków
- Beata Barczak
- Ewa Klugmann-Radziemska
- Katarzyna Januszewicz
Łupiny orzechów laskowych, produkt uboczny przemysłu spożywczego, mają znaczny potencjał jako prekursor do produkcji węgla aktywnego ze względu na ich dużą dostępność i dużą zawartość węgla. Przedstawiono badania możliwości przekształcenia łupin orzechów laskowych w węgiel aktywny, wykorzystany do oczyszczania ścieków z zanieczyszczeń organicznych. Porównano procesy aktywacji fizycznej i chemicznej otrzymanego węgla. Otrzymano wysoce porowaty materiał o powierzchni właściwej 1211 m2/g. Ponadto przedstawiono izotermy adsorpcji i oznaczono pojemność adsorpcyjną biowęgla względem rodaminy B.
-
Od planów generalnych do masterplanów. Sztuka kształtowania nowych struktur miejskich na obrzeżach miast
- Weronika Mazurkiewicz
Do największych zmian urbanistycznych i socjologicznych w Polsce po 1989 roku można zaliczyć koncentrację ludności w obszarach metropolitalnych oraz migracje wewnętrzne dotyczące głównie przemieszczania się ludności z miast centralnych do stref podmiejskich. Jedną z ważniejszych konsekwencji przemian w przestrzeni urbanistycznej był rozwój stref obrzeżnych miast, które przekształciły się w monofunkcyjne obszary. W następstwie koszty funkcjonowania dzisiejszego obszaru metropolitalnego drastycznie rosną, a jakość życia mieszkańców tych struktur mieszkaniowych jest obniżona. Towarzyszący temu procesowi chaos przestrzenny, związane z nim problemy środowiskowe, społeczne, ekonomiczne, transportowe oraz planistyczne, jak również braki w systemie planowania zaliczają się do zasadniczych powodów podjęcia w niniejszej publikacji zagadnienia przydatności nieformalnych (pozaustawowych) narzędzi urbanistycznych używanych w skali dzielnicy. Ze względu na wagę zjawiska i jego skutki praca została poświęcona sposobom kształtowania struktur obrzeżnych realizowanych we współczesnych miastach Polski. Dominująca funkcja mieszkaniowa jest często pozbawiona funkcji miastotwórczych. Świadczą o tym niedostateczna ilość usług, miejsc pracy, niezbędnej infrastruktury, dobrze zaplanowanych i urządzonych przestrzeni publicznych oraz zieleni, utrudniony dostęp do służby zdrowia, placówek oświatowych, kulturalnych i rozrywkowych. Konsekwencjami tych niedostatków są takie zjawiska, jak: ubogie życie publiczne miejskich ośrodków zurbanizowanych, niska jakość życia, trudności w nawiązywaniu więzi społecznych między mieszkańcami, brak poczucia wspólnoty oraz traktowanie tych struktur jak „sypialni”. W książce przedstawiono struktury obrzeżne lokowane na surowym korzeniu i kształtowane na podstawie kompleksowych wizji przestrzennych przy zastosowaniu pozaustawowych instrumentów planistycznych. W celu ukazania skutków stosowania podobnych instrumentów w przeszłości przytoczono kontekst historyczny składający się z przykładów całościowego planowania obszarów miejskich. Przytoczono też kontekst zastosowania podobnych instrumentów w innych krajach Unii Europejskiej, wskazując na zasadność tworzenia masterplanów również w Polsce. Dodatkowym opisywanym wątkiem jest zastosowanie tych instrumentów w procesie poprawy jakości istniejących struktur obrzeżnych, który wiąże się z ich dopełnianiem i uzupełnianiem o brakujące funkcje miejskie w taki sposób, aby doprowadzić do ich kompletności.
-
Odour Perception Using a Sniffing Team at a Municipal Solid Waste Treatment Plant: A Case Study
- Izabela Konkol
- Robert Tylingo
- Szymon Mania
- Adam Cenian
The monitoring of odour intensity, generated by a landfill area, is a difficult activity since it is a multi-source problem with discontinuous odour emissions. A modified sniffing team method is described here and applied to determine the main odour sources in a landfill located in Pomerania, Poland. Four consecutive test sessions were performed during the following months: August, December, April, and June. It was found that the main odour sources are as follows: a closed- chamber composting facility for leach storage; the site wherein technological operations associated with compost turn-over during open-air aeration processes are performed; and the landfill site. The results of the sniffing team method present the indicative values of sensory testing. The application of the presented method was limited by disturbances due to changing atmospheric conditions. The calculated odour intensities and concentrations correspond with real sensitive perceptions of the tested environment