2021 - Repozytorium publikacji - Politechnika Gdańska

Pokaż publikacje z roku

Publikacje z roku 2021

Pokaż wszystkie

Rewitalizacja posadzek betonowych typu lastrico w obiektach zabytkowych. Część 1
- Sylwia Świątek-Żołyńska
- Maciej Niedostatkiewicz
- Władysław Ryżyński
2021 Pełny tekst Builder
W artykule przedstawiono zagadnienia materiałowe i technologiczne dotyczące posadzek typu lastrico w aspekcie oceny ich stanu technicznegooraz sposobów naprawy i rewitalizacji.
Rewitalizacja posadzek betonowych typu lastrico w obiektach zabytkowych. Część 2
- Sylwia Świątek-Żołyńska
- Maciej Niedostatkiewicz
- Władysław Ryżyński
2021 Pełny tekst Builder
W artykule przedstawiono zagadnienia materiałowe i technologiczne dotyczące posadzek typu lastrico w aspekcie oceny ich stanu technicznego oraz sposobów naprawy i rewitalizacji. Tekst stanowi kontynuacje artykułu zamieszczonego w Builder Science3 nr 9/2021
Ring Opening of Triflates Derived from Benzophospholan-3-one Oxides by Aryl Grignard Reagents as a Route to 2‑Ethynylphenyl(diaryl)phosphine Oxides
- Łukasz Ponikiewski
- Sylwia Sowa
2021 Pełny tekst JOURNAL OF ORGANIC CHEMISTRY
A new simple method for the synthesis of 2-ethynylphenyl(diaryl)phosphine oxides via ring opening of benzophosphol-3-yl triflates has been developed. This process occurs via nucleophilic attack of a Grignard reagent at the phosphorus center, which results in ring opening and cleavage of a leaving group. The reaction proceeds under mild conditions and, within 15−60 min, leads to a library of previously unavailable 2-ethynylphenylphosphine oxides in yields up to 98%.
Risk Analysis by a Probabilistic Model of the Measurement Process
- Wojciech Toczek
- Janusz Smulko
2021 Pełny tekst SENSORS
The aim of the article is presentation of the testing methodology and results of examination the probabilistic model of the measurement process. The case study concerns the determination of the risk of an incorrect decision in the assessment of the compliance of products by measurement. Measurand is characterized by the generalized Rayleigh distribution. The model of the meas-urement process was tested in parallel mode by six risk metrics. An undesirable effect in the re-construction building block of the model was detected, consisting in the distortion of probability distribution at the edges of the measuring range. The paper gives guidelines on how to use the model, to obtain the analytical risk assessment consistent with the results of the Monte Carlo method. The study can be useful in product quality control, test design, and fault diagnosis.
Risk assessment for tram traffic on tramway bridges
- Kazimierz Jamroz
- Sławomir Grulkowski
- Krystian Birr
- Łukasz Jeliński
- Marcin Budzyński
2021 Pełny tekst Archives of Civil Engineering
Miejski transport szynowy wielu miastach stanowi istotny element systemu transportowego i jest przestrzennie rozwijającym się systemem zapewniającym mieszkańcom codzienną obsługę transportową. Bezpieczeństwo pasażerów transportu szynowego i użytkowników dróg jest jednym z najważniejszych czynników, który należy uwzględnić w trakcie projektowania infrastruktury oraz w ocenie operacyjnej systemu miejskiego transportu tramwajowego. Jedną z nierozwiązanych kwestii funkcjonowania transportu tramwajowego są odcinki dróg tramwajowych o dużych pochyleniach podłużnych. W artykule przedstawiono próbę zastosowania metody zarządzania ryzkiem do oceny bezpieczeństwa funkcjonowania dróg tramwajowych na obiektach zlokalizowanych na odcinkach dróg o dużych pochyleniach podłużnych. Taki problem występuje na trasie tramwajowej w Gdańsku przebiegającej na ulicy (częściowo na estakadzie) o pochyleniu położonej powyżej 5 % i małym łuku poziomym. Do oceny ryzyka zastosowano metodę zarządzania ryzykiem w transporcie TRANS-RISK. W pierwszym etapie przeprowadzono analizę ryzyka zagrożeń, korzystając z metod Bow-Tie i drzewa błędów zidentyfikowano główne zagrożenia poważnymi wypadkami na analizowanym odcinku drogi tramwajowej. Do oceny ryzyka zastosowano trzy podejścia oceniając ryzyko: indywidualne, społeczne i kolektywne. To ostatnie, nie używane w tego typu ocenach miejskiej infrastruktury transportowej, okazało się najbardziej przydatne do oceny bezpieczeństwa analizowanej infrastruktury. Wyniki przeprowadzonych analiz i ocen pozwoliły na sformułowanie zasad projektowania i utrzymania obiektów infrastruktury tramwajowej położonej na odcinkach o dużych pochyleniach.
ROAD SAFETY FOR CYCLISTS BASED ON THE CALORIES NEEDED
- Gaetano Bosurgi
- Orazio Pellegrino
- Joanna Wachnicka
- Romanika Okraszewska
2021 Pełny tekst Transport Problems
Cyclists are a vulnerable group of road users, especially when no separate infrastructure for cyclists is provided. Then, road factors such as distance and altitude differences can indirectly affect cyclists' safety. Therefore, the authors proposed a procedure based on the geometric characteristics of the road that can determine riding difficulties for cyclists. The proposed procedure can be used both by the public authorities who manage cyclists' safety and as a method of classifying the road network for cycling. The proposed procedure, based on the use of pattern recognition techniques, analyses data from a sample of nine riders who travelled on rural roads within the Municipality of Messina (Italy) to classify the roads according to their cycling difficulty. For each rider, duration, distance, road slope, altitude difference and spent calories have been measured and analysed. The collected data were used for the development of a model capable of predicting the cyclist’s physical effort as a function of the road alignment itself. Knowing the effort required to cycle along a route can contribute to a more complete assessment of road classification, commonly defined according to motor vehicles. Moreover, it may constitute a measure determining the safety of cycling by encouraging cyclists to travel along roads compatible with their physical abilities.
Roadmap on dynamics of molecules and clusters in the gas phase
- Henning Zettergren
- Alicja Domaracka
- Thomas Schlathölter
- Paola Bolognesi
- Sergio Díaz-Tendero
- Marta Łabuda
- Sanja Tosic
- Sylvain Maclot
- Per Johnsson
- Amanda Steber
- Denis Tikhonov
- Mattea Carmen Castrovilli
- Lorenzo Avaldi
- Sadia Bari
- Aleksandar Milosavljević
- Alicia Palacios
- Shirin Faraji
- Dariusz G. Piekarski
- Patrick Rousseau
- Daniela Ascenzi
- Claire Romanzin
- Ewa Erdmann
- Manuel Alcamí
- Janina Kopyra
- Paulo Limão-Vieira
- Jaroslav Kočišek
- Juraj Fedor
- Simon Albertini
- Michael Gatchell
- Henrik Cederquist
- Henning T. Schmidt
- Elisabeth Gruber
- Lars H. Andersen
- Oded Heber
- Yoni Toker
- Klavs Hansen
- Jennifer A. Noble
- Christophe Jouvet
- Christina Kjær
- Steen Nielsen
- Eduardo Carrascosa
- James Bull
- Alessandra Candian
- Annemieke Petrignani
2021 Pełny tekst EUROPEAN PHYSICAL JOURNAL D
This roadmap article highlights recent advances, challenges and future prospects in studies of the dynamics of molecules and clusters in the gas phase. It comprises nineteen contributions by scientists with leading expertise in complementary experimental and theoretical techniques to probe the dynamics on timescales spanning twenty orders of magnitudes, from attoseconds to minutes and beyond, and for systems ranging in complexity from the smallest (diatomic) molecules to clusters and nanoparticles. Combining some of these techniques open up new avenues to unravel hitherto unexplored reaction pathways and mechanisms, and to establish their significance in, e.g. radiotherapy and radiation damage on the nanoscale, astrophysics, astrochemistry, and atmospheric science.
Robot-Based Intervention for Children With Autism Spectrum Disorder: A Systematic Literature Review
- Katrin D. Bartl-Pokorny
- Pinar Uluer
- Duygun Erol Barkana
- Alice Baird
- Hatice Kose
- Tatjana Zorcec
- Ben Robins
- Bjorn Schuller
- Agnieszka Landowska
- Małgorzata Pykała
2021 Pełny tekst IEEE Access
Children with autism spectrum disorder (ASD) have deficits in the socio-communicative domain and frequently face severe difficulties in the recognition and expression of emotions. Existing literature suggested that children with ASD benefit from robot-based interventions. However, studies varied considerably in participant characteristics, applied robots, and trained skills. Here, we reviewed robot-based interventions targeting emotion-related skills for children with ASD following the guidelines of the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) statement. We systematically searched for all relevant articles published in English language until May 2021, using the databases Scopus, Web of Science, and PubMed. From a total of 609 identified papers, 60 publications including 50 original articles and 10 non-empirical articles including review articles and theoretical articles were eligible for the synthesis. A total of 892 participants were included in the robot-based intervention studies; 570 of them were children with ASD. Nao and ZECA were the most frequently used robots; recognition of basic emotions and getting into interaction were the most frequently trained skills, while happiness, sadness, fear, and anger were the most frequently trained emotions. The studies reported a wide range of challenges with respect to robot-based intervention, ranging from limitations for certain ASD subgroups and security aspects of the robots to efforts regarding the automatic recognition of the children’s emotional state by the robotic systems. Finally, we summarised and discussed recommendations regarding the application of robot-based interventions for children with ASD.
Robust Parameter Tuning of Antenna Structures by Means of Design Specification Adaptation
- Sławomir Kozieł
- Wacław Pietrenko
2021 Pełny tekst IEEE TRANSACTIONS ON ANTENNAS AND PROPAGATION
Parameter tuning through numerical optimization has become instrumental in the design of high-performance antenna systems. Yet, practical optimization faces several major challenges, including high cost of massive evaluations of antenna characteristics, normally involving full-wave electromagnetic (EM) analysis, large numbers of adjustable variables, the shortage of reasonable initial solutions in the case of topologically complex structures, and multimodality of the objective function landscapes. The last two reasons foster the employment of global search routines, which might be prohibitively expensive. This paper proposes a novel procedure for efficient and reliable antenna optimization by means of design specification adaptation. By using appropriate selection criteria and the predictions from a linear expansion model, the ability of improving the current design is verified, and—in the case of a negative outcome—performance requirements are relaxed temporarily. The adjustment is carried out before each iteration of the optimization process with the specifications eventually converging to their original levels. The algorithm is intended to improve the efficacy of local optimizers if the target operating frequencies of the structure at hand are severely misaligned with respect to those at the available initial design. This eliminates the need for global routines, and greatly enhances the robustness of the search process, as demonstrated using several antenna structures optimized under different scenarios.
Robust-adaptive dynamic programming-based time-delay control of autonomous ships under stochastic disturbances using an actor-critic learning algorithm
- Hossein Nejatbakhsh Esfahani
- Rafał Szłapczyński
2021 Pełny tekst JOURNAL OF MARINE SCIENCE AND TECHNOLOGY
This paper proposes a hybrid robust-adaptive learning-based control scheme based on Approximate Dynamic Programming (ADP) for the tracking control of autonomous ship maneuvering. We adopt a Time-Delay Control (TDC) approach, which is known as a simple, practical, model free and roughly robust strategy, combined with an Actor-Critic Approximate Dynamic Programming (ACADP) algorithm as an adaptive part in the proposed hybrid control algorithm. Based on this integration, Actor-Critic Time-Delay Control (AC-TDC) is proposed. It offers a high-performance robust-adaptive control approach for path following of autonomous ships under deterministic and stochastic disturbances induced by the winds, waves, and ocean currents. Computer simulations have been conducted under two different conditions in terms of the deterministic and stochastic disturbances and all simulation results indicate an acceptable performance in tracking of paths for the proposed control algorithm in comparison with the conventional TDC approach.
Robustness Analysis of a Distributed MPC Control System of a Turbo-Generator Set of a Nuclear Plant – Disturbance Issues
- Paweł Sokólski
- Tomasz Rutkowski
- Bartosz Ceran
- Dariusz Horla
2021 Pełny tekst Advances in Intelligent Systems and Computing
Typically, there are two main control loops with PI controllers operating at each turbo-generator set. In this paper, a distributed model predictive controller with local quadratic model predictive controllers for the turbine generator is proposed instead of a set of classical PI controllers. The local quadratic predictive controllers utilize step-response models for the controlled system components. The parameters of these models are determined based on the proposed black-box models of the turbine and synchronous generator, which parameters are identified on-line with the recursive least-squares algorithm. A robustness analysis of the control system with respect to different disturbances is presented in the paper. There are various configurations considered, such as change in disturbance levels from the side of electrical and thermal systems, or changes in prediction horizons.
Robustness in Compressed Neural Networks for Object Detection
- Sebastian Cygert
- Andrzej Czyżewski
2021 Pełny tekst
Model compression techniques allow to significantly reduce the computational cost associated with data processing by deep neural networks with only a minor decrease in average accuracy. Simultaneously, reducing the model size may have a large effect on noisy cases or objects belonging to less frequent classes. It is a crucial problem from the perspective of the models' safety, especially for object detection in the autonomous driving setting, which is considered in this work. It was shown in the paper that the sensitivity of compressed models to different distortion types is nuanced, and some of the corruptions are heavily impacted by the compression methods (i.e., additive noise), while others (blur effect) are only slightly affected. A common way to improve the robustness of models is to use data augmentation, which was confirmed to positively affect models' robustness, also for highly compressed models. It was further shown that while data imbalance methods brought only a slight increase in accuracy for the baseline model (without compression), the impact was more striking at higher compression rates for the structured pruning. Finally, methods for handling data imbalance brought a significant improvement of the pruned models' worst-detected class accuracy.
Rola i techniki eksploracji w uczeniu przez wzmacnianie
- Piotr Januszewski
2021
W rozdziale podjęto rozważania na temat roli eksploracji w uczeniu się agentów sztucznej inteligencji przez wzmacnianie. Prezentuje przegląd współczesnych technik eksploracji i rozróżnia dwie główne rodziny technik: eksplorację nieukierunkowaną i eksplorację ukierunkowaną. Praca ta powinna pomóc zrozumieć dylemat pomiędzy eksploatacją wiedzy a eksploracją środowiska, któremu poddany jest agent w każdym kroku interakcji ze środowiskiem. Opisane tutaj techniki mogą być inspiracją do dalszych prac nad rozwiązaniem tego dylematu i tym samym ulepszenia metod uczenia się przez wzmacnianie.
Role of cholesterol in substrate recognition by -secretase
- Łukasz Nierzwicki
- Michał Olewniczak
- Paweł Chodnicki
- Jacek Czub
2021 Pełny tekst Scientific Reports
-Secretase is an enzyme known to cleave multiple substrates within their transmembrane domains, with the amyloid precursor protein of Alzheimer’s Disease among the most prominent examples. The activity of -secretase strictly depends on the membrane cholesterol content, yet the mechanistic role of cholesterol in the substrate binding and cleavage remains unclear. In this work, we used all-atom molecular dynamics simulations to examine the role of cholesterol in the initial binding of a direct precursor of -amyloid polypeptides by -secretase. We showed that in cholesterol-rich membranes, both the substrate and the enzyme region proximal to the active site induce a local membrane thinning. With the free energy methods we found that in the presence of cholesterol the substrate binds favorably to the identified exosite, while cholesterol depletion completely abolishes the binding. To explain these findings, we directly examined the role of hydrophobic mismatch in the substrate binding to -secretase, showing that increased membrane thickness results in higher propensity of the enzyme to bind substrates. Therefore, we propose that cholesterol promotes substrate binding to -secretase by increasing the membrane thickness, which leads to the negative hydrophobic mismatch between the membrane and binding partners.
Room temperature depinning of the charge-density waves in quasi-two-dimensional 1T-TaS2 devices
- A. Mohammadzadeh
- A. Rehman
- F. Kargar
- S. Rumyantsev
- Janusz Smulko
- W. Knap
- R. K. Lake
- A. A. Balandin
2021 Pełny tekst APPLIED PHYSICS LETTERS
We report on the depinning of nearly commensurate charge-density waves in 1T-TaS2 thin films at room temperature. A combination of the differential current–voltage measurements with the low-frequency noise spectroscopy provides unambiguous means for detecting the depinning threshold field in quasi-2D materials. The depinning process in 1T-TaS2 is not accompanied by an observable abrupt increase in electric current—in striking contrast to depinning in the conventional charge-density-wave materials with quasi-1D crystal structure. We explained it by the fact that the current density from the charge-density waves in the 1T-TaS2 devices is orders of magnitude smaller than the current density of the free carriers available in the discommensuration network surrounding the commensurate charge-density wave islands. The depinning fields in 1T-TaS2 thin-film devices are several orders of magnitude larger than those in quasi-1D van der Waals materials. Obtained results are important for the proposed applications of the charge-density wave devices in electronics.
Rozwój systemu finansowego Polski w gospodarce globalnej
- Karolina Tura-Gawron
- Adam Marszk
2021
Temat niniejszej monografii to powstanie oraz rozwój systemu finansowego w Polsce od rozpoczęcia transformacji ustrojowej, ze szczególnym uwzględnieniem miejsca Polski w globalnej gospodarce. Istotną częścią monografii są przesłanki i wytyczne dotyczące możliwych przyszłych rozwiązań oraz kierunków ewolucji polskiego systemu finansowego, wyprowadzone na podstawie wykonanych przez autorów badań i analiz polskiej/ globalnej gospodarki. Cele główne monografii: - przedstawienie oraz ocena zmian, które zaszły w polskim systemie finansowym po 1989 roku, od kiedy Polska stała się w pełni częścią globalnej gospodarki; - określenie kierunków, w których podąża lub powinien podążać system finansowy w Polsce w warunkach postępującej globalizacji w XXI wieku. Zakres czasowy monografii obejmuje okres po rozpoczęciu transformacji gospodarczej w Polsce, tj. lata 1989–2018 (w niektórych rozdziałach zakres ten jest krótszy lub dłuższy ze względu na dostępność danych lub poruszane zagadnienie), a przedmiotem badania są system finansowy w Polsce oraz – dla celów porównawczych – systemy finansowe w innych wybranych krajach (głównie europejskich). W kolejnych rozdziałach omówione zostały zagadnienia teoretyczne, rezultaty badań (w tym przeprowadzonych przez autorów) oraz płynące z nich wnioski. Część pierwsza opracowania, Polityka monetarna w Polsce – od transformacji do globalizacji, obejmuje cztery rozdziały dotyczące prowadzenia polityki w warunkach niepewności, inflacji, strategii polityki monetarnej oraz problemów współczesnej polityki monetarnej. Wybrane zagadnienia pokazują bezpośrednio ewolucję polskiej bankowości centralnej, ze szczególnym uwzględnieniem zastosowanych rozwiązań operacyjno-instytucjonalnych. Klamrą scalającą i tematyką wiodącą tej części jest wdrażanie przez Narodowy Bank Polski (NBP) strategii bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI). Część druga monografii, Rynek kapitałowy i stabilność polskiego systemu finansowego – perspektywa lokalna i globalna, stanowi, symetryczny w stosunku do poprzedniego, zbiór czterech rozdziałów na temat historii i roli polskiego rynku kapitałowego, innowacji w systemie finansowym oraz stabilności polskiego systemu finansowego. Zakończenie zawiera wnioski z rozważań o charakterze teoretycznym oraz empirycznym, przedstawionych w obu częściach pracy.
Różnica w subiektywnej ocenie jakości mowy pomiędzy nastolatkami dwujęzycznymi a jednojęzycznymi
- Przemysław Falkowski-Gilski
- Stefan Brachmański
- Maurycy Kin
- Andrzej Dobrucki
2021
Proces percepcji mowy omawiany jest w szerokim zakresie dziedzin i dyscyplin naukowych, od nauk humanistycznych, technicznych, aż po nauki medyczne. Wiele badań skupia się np. na ocenie różnicy w grupach bez i z wykształceniem muzycznym. Skoro stwierdzono, że zdolności muzyczne wpływają na percepcję poszczególnych atrybutów dźwięku, autorzy postanowili zbadać, czy zdolności językowe także mogą mieć wpływ na ocenę jakości sygnału mowy. W pracy przedstawiono różnicę w postrzeganiu sygnałów mowy pomiędzy młodzieżą szkolną z klas dwujęzycznych i jednojęzycznych. Badania obejmowały grupę 30 uczestników, po 15 osób w każdej klasie, w wieku 16-18 lat. Próbki mowy składały się z 3 zbiorów: angielski amerykański, angielski brytyjski i polski. Otrzymane wyniki mogą stanowić cenną wskazówkę zarówno dla naukowców jak i nauczycieli w szkolnictwie podstawowym, średnim oraz wyższym, a także inżynierów projektujących usługi i dostarczających treści.
Rubrene Thin Films with Viably Enhanced Charge Transport Fabricated by Cryo-Matrix-Assisted Laser Evaporation
- Rafał Jendrzejewski
- Natalia Majewska
- Sayani Majumdar
- Sawczak Mirosław
- Jacek Ryl
- Gerard Śliwiński
2021 Pełny tekst Materials
Among organic semiconductors, rubrene (RB; C42H28) is of rapidly growing interest for the development of organic and hybrid electronics due to exceptionally long spin diffusion length and carrier mobility up to 20 cm2V−1s−1 in single crystals. However, the fabrication of RB thin films resembling properties of the bulk remains challenging, mainly because of the RB molecule’s twisted conformation. This hinders the formation of orthorhombic crystals with strong π–π interactions that support the band transport. In this work, RB films with a high crystalline content were fabricated by matrix-assisted laser evaporation and the associated structure, composition, and transport properties are investigated. Enhanced charge transport is ascribed to the crystalline content of the film. Spherulitic structures are observed on top of an amorphous RB layer formed in the initial deposition stage. In spherulites, orthorhombic crystals dominate, as confirmed by X-ray diffraction and the absorption and Raman spectra. Surprisingly, nanowires several microns in length are also detected. The desorption/ionization mass and X-ray photoelectron spectra consistently show minimal material decomposition and absence of RB peroxides. The observed carrier mobility up to 0.13 cm2V−1s−1, is close to the technologically accepted level, making these rubrene films attractive for spintronic and optoelectronic applications
Rynek pracy w Azerbejdżanie, Armenii i Gruzji
- Krystyna Gomółka
2021
Praca ukazuje zmiany na rynku pracy w trzech państwach Kaukazu Południowego w latach 2000-2020
RYNEK PRACY w dobie pandemii COVID-19 na przykładzie Azerbejdżanu i Polski
- Krystyna Gomółka
- Marzena Kacprzak
- Dorota Kmieć
- Agnieszka Król
- Janusz Majewski
2021
Nieoczekiwane pojawienie się pandemii COVID-19 spowodowało prawdziwą rewolucję w wielu sektorach gospodarek na całym świecie. Jedne z nich dotknięte zostały bardziej niż inne, a z kolei niektóre, jak na przykład branża e-commerce, kurierska, EdTech – edukacja online, przeżywały wręcz prawdziwy rozkwit. W zasadzie można powiedzieć, że każde państwo odczuwa skutki pandemii, zwłaszcza te negatywne, choć oczywiście uwarunkowane jest to wieloma różnymi czynnikami. Kryzys nie ominął też rynków pracy na całym świecie. Panująca na nich sytuacja w dość dużym stopniu uzależniona jest od ich kondycji z czasów sprzed pandemii, a także efektywności mechanizmów, zwłaszcza w kontekście adaptacji i funkcjonowania w turbulentnym otoczeniu. Polityka rynku pracy w poszczególnych krajach stanęła przed trudnym zadaniem, jakim jest konieczność wdrażania rozwiązań, często innowacyjnych, które pomogą zapobiec wzrastającej stopie bezrobocia oraz zapewnić równowagę w obszarze popytu i podaży pracowników, uwzględniając kształtujący się nowy profil kompetencyjny pracowników na rynku pandemicznym, a także w niedalekiej przyszłości popandemicznej. Autorzy niniejszej monografii podjęli próbę identyfikacji kluczowych trendów i zjawisk na dotkniętych skutkami pandemii rynkach pracy, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji panującej w Azerbejdżanie i Polsce. Analizę rynku pracy oparto na wynikach własnych badań empirycznych. Cele szczegółowe pracy dotyczyły m.in. charakterystyki rynków pracy w Azerbejdżanie i Polsce; określenia sytuacji różnych grup społecznych (kobiet, pracowników 50+, młodych pracowników) na rynku pracy w okresie kryzysu; identyfikacji sytuacji na rynku pracy osób zatrudnionych w korporacjach i MSP w kontekście pandemii COVID-19.