2017 - Repozytorium publikacji - Politechnika Gdańska

Pokaż publikacje z roku

Publikacje z roku 2017

Pokaż wszystkie

Zastosowanie immobilizowanego białka MutS do wychwytywania fragmentów DNA zawierających niesparowane zasady
- Michał Banasik
2017
Białko MutS wiąże DNA zawierające błędnie sparowane oraz niesparowane zasady w DNA. Podjęto szereg prób wykorzystania tego białka jako narzędzia do detekcji nieznanych mutacji lub zagęszczania frakcji DNA z niesparowaną zasadą. Dotychczas żadna z metod oparta na użyciu białka MutS nie została wdrożona powszechnie do praktyki laboratoryjnej. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest stosunkowo silne powinowactwo MutS do DNA w pełni komplementarnego, a próby osłabienia tego oddziaływania obniżają znacząco wiązanie z niesparowanymi zasadami. O ile wobec rozwoju technik analizy DNA, zwłaszcza sekwencjonowania, użycie MutS do wykrywania mutacji nie wydaje się już praktyczne, to metoda wychwytywania fragmentów DNA zawierających niesparowane zasady może być przydatna albo do usuwania zmutowanych sekwencji albo do oznaczania rzadkich wariantów sekwencji nukleotydowej, jak np. w wypadku mutacji somatycznych lub zmian premutacyjnych. yło zbadanie przydatności immobilizowanego białka MutS do wzbogacania frakcji fragmentów DNA zawierającego niesparowane lub błędnie sparowane zasady. Kluczowe elementy badań stanowiły (i) dobór białka MutS (ii); opracowanie warunków immobilizacji białka i wiązania DNA; (iii) ocena efektywności wzbogacania frakcji DNA zawierającej niesparowane i błędnie sparowane zasady. Przeprowadzone po raz pierwszy w świecie badania in vitro rekombinantowego białka MutS z D. radiodurans, wykonane w ramach tej pracy, wykazały, że homolog ten w stosowanych układach eksperymentalnych przewyższa znacząco efektywnością i specyficznością wiązania fragmentów DNA zawierających niesparowane MutS z E. coli i T. thermophilus. Przeprowadzono także pionierską próbę identyfikacji zmian premutacyjnych w genomowym DNA. Na płytkę z immobilizowanym białkiem MutS nanoszono DNA genomowe myszy potrawione enzymem restrykcyjnym, po czym fragmenty wychwycone przez MutS analizowano metodą sekwencjonowania drugiej generacji NGS. Najważniejsze osiągnięcia przedstawione w tej dysertacji to opracowanie nowego, efektywnego sposobu wzbogacania frakcji DNA zawierającej niesparowane zasady przy użyciu immobilizowanego białka MutS i wykazanie, że w stosowanych warunkach oznaczenia in vitro białko MutS z D. radiodurans w sposób bardziej efektywny i specyficzny rozpoznaje niesparowane zasady w DNA niż homologi MutS z E. coli i T. thermophilus.
Zastosowanie metody DEA w ocenie efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego – przegląd literaturowy wyników dotychczasowych badań w przestrzeni europejskiej.
- Alicja Sekuła
- Bartosz Paweł Julkowski
2017 Pełny tekst PRACE NAUKOWE UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO WE WROCŁAWIU
Artykuł przybliża problematykę efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego. Jego głównym celem jest analiza zastosowania nieparametrycznej metody pomiaru efektywności Data Envelopment Analysis do oceny skuteczności realizacji zadań publicznych. Autorzy dokonali przeglądu wyników dotychczasowych badań na przykładzie ośmiu europejskich państw. Stosownie do przyjętego celu pracy w pierwszej kolejności scharakteryzowano kategorię wydatków jako finalnego efektu obranej przez jednostkę sa-morządu terytorialnego polityki fiskalnej. W dalszej części omówiono założenia metody DEA oraz możliwości wykorzystania jej do pomiaru efektywności. Zgodnie z twierdzeniem, że kierunki wydatkowania środków publicznych na realizację zadań określane powinny być w sposób planowy i celowy, a odpowiednia ich struktura i kierunki rozdysponowania prze-kładają się na skuteczność realizacji zadań publicznych i społecznych, interpretacją objęto analizę zmiennych wyjściowych oraz sformułowano uogólnione wnioski z badań.
Zastosowanie Modelu Pomorskiej Nagrody Jakości w organizacji pozarządowej na przykładzie Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej
- Piotr Grudowski
- Anna Wendt
2017
Celem przyjętym w tym opracowaniu jest przedstawienie uwarunkowań związanych z wykorzystaniem przez organizację pozarządową - Gdańską Spółdzielnię Socjalną modelu doskonałości będącego podstawą ubiegania się o Pomorską Nagrodę Jakości. W szczególności przeprowadzono diagnozę tej organizacji opartą na kryteriach tworzących „Potencjał” według wspomnianego modelu.
Zastosowanie modułu symulacji dynamicznej programu CAD w analizie układu napędowego elektronarzędzia
- Andrzej Wilk
- Michał Michna
2017 Pełny tekst Przegląd Elektrotechniczny
W referacie przedstawiono analizę mechanicznego układu przeniesienia napędu elektronarzędzia (wyrzynarki elektrycznej) przy zastosowaniu Modułu Symulacji Dynamicznej (MSD) programu Autodesk Inventor (AI). Opracowano modele 3D poszczególnych części elektronarzędzia i połączono je przy zachowaniu tzw. kinematyki odwrotnej. Przeprowadzono analizę wpływu poszczególnych węzłów kinetycznych na przebieg momentu na wale silnika elektrycznego. Wykazano, które węzły mają największy wpływ na wartość średnią i harmoniczne momentu
Zastosowanie nanokonjugatów znanych chemoterapeutyków w leczeniu nowotworów
- Dorota Martynow
2017
Jednym z głównych problemów współczesnego świata są choroby cywilizacyjne. Do chorób cywilizacyjnych zaliczają się choroby serca, cukrzyca, otyłość, nowotwory i wiele innych. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia w 2012 roku na choroby nowotworowe zachorowało aż 14 milionów ludzi na całym świecie [Curado i in., 2007]. Bez wykorzystania współczesnych metod leczenia wiele z tych osób mogłoby nie przeżyć kolejnego roku. Mimo swojej skuteczności, metody walki z nowotworami są dalekie od ideału. Często powodują nieodwracalne wyniszczenie organizmu pacjenta, co nie sprzyja szybkiemu powrotowi do zdrowia. Dzięki najnowszym odkryciom z zakresu chemii supramolekularnej, nanotechnologii i chemii biomedycznej istnieje możliwość modyfikacji tradycyjnych chemoterapeutyków tak, aby stały się mniej toksyczne dla prawidłowych komórek organizmu pacjenta i bardziej efektywne w działaniu przeciwnowotworowym. Sposobem na taką modyfikację są nośniki cząsteczek leku, które poza uwolnieniem leku w odpowiedniej zmianie nowotworowej, mogą umożliwić doczepienie cząsteczki związku pełniącego rolę sondy diagnostycznej.
Zastosowanie odcinków nieliniowej krzywizny w torze zwrotnym rozjazdu kolejowego
- Władysław Koc
2017 Pełny tekst Przegląd Komunikacyjny
W pracy została przedstawiona analityczna metoda kształtowania toru zwrotnego rozjazdu kolejowego posiadającego na swojej długości odcinki nieliniowej krzywizny. Odcinki te służą łagodzeniu wykresu krzywizny w skrajnych strefach rozjazdu W omawianej metodzie dokonano identyfikacji problemu rozkładu krzywizny za pomocą równań różniczkowych. Uzyskane rozwiązania mają charakter uniwersalny; m. in. pozwalają na przyjmowanie dowolnych wartości krzywizny na początku i na końcu rozjazdu. Analizie porównawczej poddano dwa przypadki zastosowania krzywizny nieliniowej oraz odpowiadające przypadki z krzywizną liniową. Analiza wybranych wariantów wskazała na korzystny przebieg krzywizny w wariancie nieliniowym, który oprócz łagodnego przejścia w rejonach skrajnych łuku kołowego cechuje zerowa krzywizna na obydwu końcach układu geometrycznego.
Zastosowanie peptydów penetrujących i przeciwdrobnoustrojowych w walce z infekcjami bakteryjnymi i grzybowymi
- Dorota Martynow
2017
Oporność różnych drobnoustrojów na tradycyjne antybiotyki to coraz częstszy problem natury medycznej. Jego główną przyczyną jest zbyt chętne sięganie po antybiotykoterapię. Skutkiem tego jest swoiste przyzwyczajenie się danego patogenu do wybranego leku. Taki proces zachodzi wskutek wykształcenia różnego rodzaju mechanizmów, które mają za zadanie zniwelować działanie chemoterapeutyku. Z tego powodu naukowcy poszukują nowych rozwiązań problemu lekooporności. Jednym z nich jest wykorzystanie substancji naturalnie występujących w organizmach żywych. Przykładowo mogą to być związki białkowe, które są wykorzystywane przez układ odpornościowy. W ostatnich latach naukowcy skłaniają się ku peptydom przeciwdrobnoustrojowym i penetrującym.
Zastosowanie redundancji w siłowniach okrętowych statków oceanotechnicznych
- Wiesław Tarełko
2017 Przegląd Mechaniczny
Systemy wytwarzania energii i napędu statków oceanotechnicznych muszą mieć bardzo wysoki poziom niezawodności. Utrata zdolności do wykonywania funkcji przez ich elementy strukturalne z reguły powoduje bardzo wysokie straty ekonomiczne. Straty te mogą być zwiększone przez niemożność wykorzystania tzw. okna pogodowego, skutkującego odłożeniem w czasie zaplanowanych operacji oceanotechnicznych. W celu zapewnienia niezawodnej realizacji tak kosztownych operacji, różne rodzaje nadmiarowości są wprowadzane do projektowanej struktury siłowni okrętowej. W artykule omówiono zagadnienia związane z zastosowaniem redundancji w siłowniach okrętowych statków oceanotechnicznych. W szczególności zaś zaprezentowano ewolucję stosowania redundancji w siłowniach okrętowych oraz rozwiązania projektowe nadmiarowości zastosowane w siłowniach okrętowych statków oceanotechnicznych. Ponadto, omówiono szczegółowo specyfikę przeprowadzanych operacji oceanotechnicznych istotnych ze względu na minimalizację strat finansowych związanych z ewentualnymi przerwami spowodowanymi awariami systemów wytwarzania energii i napędu statków oceanotechnicznych.
Zastosowanie statystyki Bayesowskiej do uzasadnienia zmiany sposobu obliczania standardowej niepewności pomiaru
- Wojciech Toczek
2017 Pełny tekst Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
Celem pracy jest wyjaśnienie powodu, dla którego Wspólny Komitet ds. Przewodników w Metrologii (JCGM) wprowadza zmianę sposobu obliczania standardowej niepewności pomiaru. Modyfikacja ma obowiązywać w nowej wersji przewodnika Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement (GUM). Rozważania w artykule są oparte na przykładzie oceny niepewności pomiaru metodą typu A, z zastosowaniem statystyki Bayesowskiej w formie eksperymentów numerycznych i w ujęciu analitycznym. Wyniki pracy będą wykorzystane w procesie dydaktycznym.
Zastosowanie środowiska LabView do wspomagania metod eksperymentalnej analizy modalnej
- Marek Galewski
2017
W artykule przedstawiono przykłady aplikacji napisanych w środowisku LabView i systemu pomiarowego, które wspomagają identyfikację własności dynamicznych obiektów metodami eksperymentalnej analizy modalnej. Opisano najważniejsze założenia, zastosowane techniki oraz rozwiązania kluczowych problemów napotkanych podczas tworzenia systemu pomiarowego. Trafność przyjętych rozwiązań została potwierdzona podczas użytkowania systemu w warunkach przemysłowych oraz przy jego modyfikacjach i rozbudowie.
Zastosowanie technologii palowych do wzmacniania posadowień obiektów zabytkowych
- Kazimierz Gwizdała
- Sylwia Kozłowska
2017
Postęp w technologiach fundamentów palowych znacząco rozszerzył zakres ich zastosowania. Klasyczne fundamenty palowe oraz pale formowane za pomocą iniekcji strumieniowej są powszechnie stosowane do wzmacniania istniejących fundamentów oraz podłoża gruntowego, w tym przy konstrukcjach zabytkowych, które są szczególnie narażone na uszkodzenia. Zniszczenia mogą wynikać między innymi z naturalnych procesów starzenia, zużycia materiałów, zmiany układu obciążeń i oddziaływań zewnętrznych. Pierwotne rozwiązania w zakresie konstrukcji zabytkowych fundamentów zazwyczaj nie są dostosowane do obecnych warunków. W efekcie dochodzi do nadmiernych osiadań fundamentów, a często do do stanu awaryjnego konstrukcji. W artykule zaprezentowano przykłady zastosowań technologii palowych do wzmocnienia zabytkowych fundamentów. Na podstawie wyników osiadań uzyskanych w wyniku monitoringu geodezyjnego dokonano oceny skuteczności przyjętych rozwiązań.
Zastosowanie termografii ciekłokrystalicznej TLC i anemometrii obrazowej PIV w wybranych zagadnieniach technicznych
- Jan Stąsiek
2017
Niniejszy artykuł przedstawia wyniki badań otrzymanych podczas realizacji dwóch projektów badawczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 3T10B07329N oraz N512 474440. Pierwszy dotyczył wykorzystania termografii ciekłokrystalicznej (TLC) i anemometrii obrazowej (PIV) do badania zjawisk przejmowania ciepła od powierzchni ożebrowanych. Drugi związany był z wizualizacją za pomocą termografii ciekłokrystalicznej strumienia powietrza chłodzącego modelową łopatkę turbiny gazowej. Obydwie prace badawcze oparte były na wykorzystaniu własności fal elektromagnetycznych w zakresie widzialnym i możliwości ich zastosowania w inżynierii pomiarowej.
Zastosowanie tranzystorów GaN w wysokoczęstotliwościowych przekształtnikach DC/DC
- Piotr Czyż
- Andrzej Reinke
- Michał Michna
2017 Pełny tekst Przegląd Elektrotechniczny
W artykule przedstawiono tranzystory mocy z azotku galu (GaN) jako przyrządy, umożliwiające budowanie wysokoczęstotliwościowych przekształtników energoelektronicznych. Opisano tranzystory GaN HEMT SSFET, przedstawiono sposób ich sterowania i czasy przełączeń. Podano wyniki badań eksperymentalnych przekształtnika obniżającego napięcie o sprawności 96,5%, pracującego z częstotliwością przełączeń 500 kHz. Zaprezentowano metodę doboru rdzenia dławika wyjściowego, zapewniającą minimalizację jego objętości i masy.
Zastosowanie uchwytów magnetycznych w procesie budowy jednostek offshore stoczni X
- Radosław Drozd
- Ryszard Bielski
2017 Przegląd Mechaniczny
W tekście przedstawiono nowe rozwiązania rozwiązania procesu montażu elementów konstrukcyjnych w jednostkach offshore stoczni X. Nowa proponowana metoda, polegająca na zastosowaniu uchwytów magnetycznych i pozwala na skrócenie czasu montażu z trzech godzin do półtorej godziny, tj. o 50%. Ponadto w metodzie tej obniżone zostaną koszty materiałów oraz energii elektrycznej. Czas wykonania jednostki offshore ulegnie również skróceniu a jakość ulegnie poprawie dzięki precyzyjności montażu usztywnień.
Zastosowanie wysokosprawnej kolumnowej chromatografii cieczowej w odwróconych układach faz (RP-HPLC) do rozdzielania i wstępnej identyfikacji składników hydrofilowych mieszanin po hydrolizie zasadowej biomasy ligno-celulozowej (BMLC)
- Paulina Nowak
- Rafał Łukajtis
- Marian Antoni Kamiński
2017 Pełny tekst Camera Separatoria
Wzrost konsumpcji paliw kopalnych, ich pozyskiwanie oraz eksploatacja niesie ze sobą wiele zagrożeń dla środowiska, dlatego alternatywnym źródłem energii stają się biopaliwa, w tym bio-wodór pozyskiwany w konwersji biomasy ligno-celulozowej, która poddawana jest obróbce wstępnej. Najczęściej wykorzystywaną metodą obróbki wstępnej jest hydroliza alkaliczna, podczas której powstaję bardzo dużo produktów ubocznych, nieprzydatnych do wytwarzania paliw, szczególnie powstałych z hydrolizy ligniny. Najczęściej wykorzystywaną techniką identyfikacji i oznaczania składu hydrolizatów biomasy ligno-celulozowej jest chromatografia cieczowa realizowana w różnych układach faz oraz z wykorzystaniem elucji gradientowej. W przypadku badania hydrolizatów zawierających hydrofobowe składniki, najbardziej korzystne wydają się warunki odwróconych układów faz – RP-HPLC. W niniejszej pracy porównano dwie metodyki wysokosprawnej kolumnowej chromatografii cieczowej w odwróconych układach faz (RP-HPLC) do rozdzielania i wstępnej identyfikacji składników hydrofilowych mieszanin po hydrolizie zasadowej biomasy ligno-celulozowej, w celu optymalizacji procesu konwersji biomasy ligno-celulozowej (BMLC) do uzyskania najlepszej efektywności procesu hydrolizy.
Zastosowanie zmodyfikowanej metody Prony'ego do detekcji dna morskiego i obiektów podwodnych
- Piotr Grall
- Jacek Marszal
2017
W artykule zaprezentowano zastosowanie nowej (zaproponowanej przez autorów) modyfikacji metody Prony'ego do określenia kierunku przyjścia sygnału echa fali akustycznej docierającego do odbiorczego przetwornika hydroakustycznego. Wykorzystanie zaproponowanej metody, umożliwia lepsze, niż za pomocą dotychczas znanych metod, określenie położenia wielu źródeł rewerberacji jednocześnie, zapewniając tym samym niezakłócone działanie w warunkach wielodrogowości. Wykonane symulacje odzwierciedlają typowe konfiguracje wzajemnego położenia przetwornika hydroakustycznego, dna, powierzchni wody, oraz obiektów znajdujących się na dnie. Dokładność określenia głębokości oraz zdolność detekcji obiektów położonych na dnie morskim ocenione zostały pod kątem wymagań określonych w standardach opublikowanych przez International Hydrographic Organization. Artykuł kończą uogólnione wnioski dotyczące możliwości i ograniczeń wykorzystania zmodyfikowanej metody Prony’ego w zastosowaniach hydrograficznych.
Zatory płatnicze a odroczone płatności
- Gabriela Golawska-Witkowska
- Ewa Mazurek-Krasodomska
- Anna Rzeczycka
2017
Udzielanie kredytu kupieckiego jest wpisane w działalność każdego przedsiębiorstwa. Odroczone płatności sprzyjają wzrostowi sprzedaży, ale również mogą powodować perturbacje w ich funkcjonowaniu. Wpływają na funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach ryzyka kredytowego, które przekształca się często w ryzyko płynności. W efekcie tworzą się zatory płatnicze. Celem artykułu jest przedstawienie zatorów płatniczych jako skutków odroczonych płatności sprzyjających tworzeniu się ryzyka kredytowego oraz ujemnych luk płynności. Stwierdzono, że kredyt kupiecki może dla wielu firm stanowić istotną przeszkodę w działalności gospodarczej. Podjęto się więc próby oszacowania przyczyn występowania oraz wskazania potencjalnych i realnych metod ograniczania jego skutków. Na podstawie przeprowadzonych rozważań stwierdzono, że problemy płynnościowe wywołane są przez czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Ich przyczynami są więc polityka monetarna i fiskalna oraz koniunktura gospodarcza. Jednak na nie przedsiębiorstwo nie ma większego wpływu. Ważne są więc działania samych przedsiębiorstw, głównie w zakresie zarządzania kredytem kupieckim. Tworzące się zatory płatnicze, mimo stosowanych przez państwo instrumentów prawnych w postaci Ustawy o terminach dostaw, stanowią istotną przeszkodę w działalności firm. W związku z powyższym konieczne jest zarządzanie kredytem kupieckim i dalsze doskonalenie działań z nim związanych. Przedsiębiorstwa powinny więc włączyć do działań ograniczających negatywne skutki kredytu kupieckiego nowe metody sprawdzania kondycji ekonomiczno-finansowej kontrahenta oraz instrumenty finansowe ograniczające wspomniane ryzyko.
Zaufanie do marek jako mediator pomiędzy postrzeganym ryzykiem i skłonnością do elektronicznego word-of-mouth
- Magdalena Brzozowska-Woś
- Bruno Schivinski
2017 Pełny tekst Handel Wewnętrzny
Rozwój Internetu oraz dostęp konsumentów do mediów społecznościowych wpływają na ich zaangażowanie on-line. Odzwierciedla to również sposób, w jaki konsumenci wyrażają opinie o markach i produktach w Sieci. Celem ankiety było zbadanie wpływu postrzeganego ryzyka i zaufania do marki na skłonność konsumentów do electronic word-of-mouth (eWOM). Ponadto, autorzy zbadali rolę zaufania do marki jako mediatora w relacji między postrzeganym ryzykiem i eWOM. Zastosowano modelowanie równań strukturalnych (SEM) do analizy danych pochodzących z badania, w którym wzięło udział 319 polskich konsumentów. Wyniki wykazały negatywny wpływ postrzeganego ryzyka na zaufanie do używanych marek. Pozytywny wpływ wykryto zarówno w asocjacji postrzeganego ryzyka i skłonności do eWOM, jak i zaufania do marek oraz zaangażowania konsumentów do wyrażania opinii w Internecie. Wreszcie, zaobserwowano częściową negatywną mediację zaufania do marki w relacji postrzeganego ryzyka i skłonności do generowania eWOM.
Zaufanie i wiarygodność w komunikacji rynkowej jako podstawa budowania kapitału przedsiębiorstwa
- Ewa Badzińska
- Edyta Gołąb-Andrzejak
2017 Pełny tekst Handel Wewnętrzny
Celem artykułu jest próba syntezy poglądów przedstawicieli nauki na temat znaczenia zaufania i wiarygodności w komunikacji rynkowej w procesie budowania kapitału przedsiębiorstwa. Przeprowadzona analiza literatury przedmiotu oraz wyników badań wtórnych dotyczących badanego zagadnienia wykazała, że zaufanie stanowi podstawę tworzenia wiarygodności firmy, co w efekcie przekłada się na budowanie kapitału przedsiębiorstwa. Celem poznawczym artykułu jest przedstawienie założeń koncepcji marketingu 3.0 i przykładów jej implementacji w praktyce biznesowej. Na podstawie studium przypadku globalnego przedsiębiorstwa produkcyjno-handlowego – Firmy TOMS – dokonano rozpoznania badanego zjawiska w rzeczywistości gospodarczej. Badania potwierdziły istotną rolę zaufania i niematerialnych wartości firmy, takich jak reputacja, wiarygodność i relacje z interesariuszami w procesie budowania kapitału przedsiębiorstwa. Wdrożenie w praktyce koncepcji marketingu 3.0 przez Firmę TOMS potwierdziło jej zasadność nie tylko przez korzyści ekonomiczne i rozwój badanego przedsiębiorstwa na rynku globalnym, ale również, a może przede wszystkim, przez wzrost świadomości, że firmy muszą być społecznie odpowiedzialne i dążyć do trwałego rozwoju na rzecz poprawy jakości życia i środowiska. Artykuł mieści się w kategorii studium przypadku, ma charakter teoretyczno-badawczy i może stanowić punkt wyjścia do pogłębionych badań empirycznych.
Zaufanie w zespołach pracowniczych – czy polskie zespoły są gotowe na empowerment?
- Beata Krawczyk-Bryłka
2017 Pełny tekst Edukacja Ekonomistów i Menedżerów
Zaufanie jest istotnym elementem klimatu pracy zespołowej i warunkiem budowania efektywnych zespołów, korzystających z potencjału zaangażowanych w realizację celu pracowników. Zaufanie jest też podstawą wdrażania w zespołach zasad empowermentu, rozumianego nie tylko jako przekazanie władzy członkom zespołu, ale również jako zdolność zespołu do przejmowania odpowiedzialności za realizację wybranego celu. W artykule przedstawiono zależności pomiędzy poziomem zaufania i empowemrnetem w zespołach. W badaniach skoncentrowano się na ocenie poziomu zaufania horyzontalnego (pomiędzy członkami zespołu) i wertykalnego (pracowników wobec lidera) w zespołach pracowniczych. Dokonano też oceny oczekiwań pracowników dotyczących tych dwóch wymiarów zaufania, co pozwoliło zidentyfikować luki zaufania. Stanowią one obszary do wdrażania rozwiązań wspierających kształtowanie klimatu zaufania i empowermentu w zespołach i w organizacjach.